برنجکاری یکی از مهمترین فعالیتهای کشاورزی در مازندران و گیلان و برخی استانهای جنوبی و منبع مهم درآمد کشاورزان این استانها است. تابستان آغاز فصل برداشت برنج است و در انواع مختلف برنج، این زمان برداشت متفاوت است و در نقاط متفاوت این بازه زمانی میتواند اختلاف یکی دو هفتهای داشته باشد. مسئله مهم این است که بارش باران مداوم و شدید میتواند مشکلاتی را برای محصولات کشاورزی ایجاد کند که بر اساس دادههای سازمان هواشناسی نیز از ابتدای فصل تابستان تا به امروز بارشهای زیادی در برخی مناطق همچون گیلان ثبت شده است. بارش باران در زمانی که خوشههای برنج نزدیک به زرد شدن هستند، سبب میشود که دانهها دیرتر برسند و برداشت آنها دیرتر صورت گیرد و زمان برداشت برنج ایرانی شمال، به تعویق بیفتد.
از دیگر تاثیرهای بارش باران، باید به این نکته اشاره کرد که دانههای باران در برخی مناطق، باعث میشود که ساقههای برنج خم شوند و پدیدهای به نام ورس روی دهد که چندان مطلوب کشاورزان و برنج کاران شمالی نیست؛ چرا که با افتادن ساقههای برنج، کار برداشت آنها نیز به مراتب برای کشاورزان، سختتر خواهد شد. در ادامه این مطلب به سطح زیر کشت برنج و وضعیت این محصول درکشور و همچنین تاثیر بارندگیهای اخیر بر برنج و شالیزارها پرداخته شده است. جمیل علیزاده شایق- رئیس هیات مدیره و دبیر انجمن برنج ایران درباره وضعیت برنج در کشور اظهار کرد: برداشت برنج تا شهریور و حتی مهر ادامه دارد. بر اساس اعلام وزارت جهاد کشاورزی سطح زیر کشت برنج در کشورحدود ۷۰۰ هزار هکتار است. بر خلاف آنچه که فکر میکردیم در فروردین و اردیبهشت بارندگی نخواهیم داشت؛ بارندگیهای خوبی رخ داد و همین مسئله نیز موجب شد که کشاورزانی که قصد کشت برنج نداشتند از این کار استقبال کنند. بهطور مثال خوزستان جزو استانهایی است که در برخی مواقع بارندگی ندارد و در برخی سالها بارندگی بسیار زیادی دارد و امسال از آن سالهایی بود که به دلیل بارندگیهای مناسب، کشاورزان به کشت برنج روی آوردند به خصوص که کشت برنج یک کار اقتصادی است و برای کشاورزان به صرفه است و به همین دلیل نیز کشاورزان از آن استقبال میکنند.
وی درباره سطح زیر کشت برنج در کشور نیز گفت: خوشبختانه امسال سطح زیرکشت برنج مناسب است و به دلیل اینکه آفتاب داغی در تیر و مرداد تابید، برنجها از نظر کیفی و کمی وضعیت خوبی دارند؛ بنابراین به دلیل آفتاب داغ تابستان و بارشهای مناسب و اضافه شدن سطح کشت، نسبت به سالهای قبل از نظر کیفی و کمی در شرایط مناسبی قرار داریم و در سال جاری حداقل ۲ میلیون و ۲۵۰ هزار تن برنج سفید خواهیم داشت و چه بسا میزان تولید حتی بیشتر نیز باشد. علیزاده شایق اظهار کرد: بی نظمی در بخش بازرگانی برنج موجب شده است که در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ برنج بیش از اندازه مورد نیاز وارد شود. به نظر من دولت و وزارت بازرگانی در این حوزه کم لطفی کردند که به واردکننده اجازه دادند تا به هر میزانی که میخواهد برنج وارد کند و از آن سالها انبارها پراز برنجهای وارداتی باشد، اما به دلیل پربودن انبارها و مناسب بودن شرایط کمی وکیفی تولید ما دیگر نیازی به واردات برنج نداریم و اگر برنجی وارد شود در حق ارز محدود کشور و مردم ظلم است چرا که این ارز باید در جای مهمتری هزینه شود.
وی درباره تاثیر بارندگیهای بیموقع در فصل برداشت بر برنج و شالیزارها افزود: در حال حاضر در استانهای شمالی بارندگی وجود دارد که این بارندگیها در فصل برداشت اصطلاحا موجب ورس و خواب برنج میشود، اما نباید این مسئله برای کشاورزان نگرانی به همراه داشته باشد چرا که با تابش چند روزه آفتاب دوباره برنجها شادابی خود را پیدا میکنند و میتوانند تولیدات خود را به ما عرضه کنند.
رئیس هیات مدیره و دبیر انجمن برنج ایران با اشاره به اینکه در مازندران بخشی از اراضی تغییر کاربری داده و به ساختمانسازی تبدیل شده است، گفت: در ابتدای این قضیه باید بگوییم که این تغییر کاربریها به هیچ وجه مورد تایید نیست و دولت متاسفانه نتوانسته از تبدیل اراضی جلوگیری کند. اصلا مهم نیست که مساحت این اراضی تغییر کاربری داده شده کم است یا زیاد؟ مهم این است که این تغییر کاربری نباید رخ دهد. اما مسئلهای که وجود دارد این است که ما ۷۰۰ هزار هکتار سطح زیرکشت برنج داریم و اگر بهطور مثال ۱۰۰ برج هم در آنها ساخته شود آسیب بزرگی به تولیدات ما وارد نمیشود و جای نگرانی ندارد.